Vừa qua, mạng xã hội lan truyền đoạn video ngắn ghi lại cảnh một nam tài xế dùng dao gõ vào phần kính và chém lốp xe bus trên đường phố Hà Nội trong trạng thái bốc đồng, tức giận. Nguyên nhân chính dẫn đến câu chuyện đáng tiếc này được cho là vì phản xạ của người bố khi thấy con gái khóc hoảng sợ – người tài xế kể lại. Trước sự việc trên vào ngày 28/2/2024, Công an quận Bắc Từ Liêm đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt giam 2 tháng đối với nam tài xế về hành vi huỷ hoại tài sản theo Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 (“BLHS”). Dưới đây là góc nhìn của chúng tôi về tội hủy hoại tài sản trong vụ việc trên.
1. Yếu tố cấu thành tội hủy hoại tài sản
Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác được quy định cụ thể tại Điều 178 BLHS là tội xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của tổ chức, cá nhân. Về mặt lý luận pháp lý để cấu thành tội phạm này cần đầy đủ 4 yếu tố sau:
a. Về mặt chủ thể
Chủ thể của tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản là người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, đồng thời người này phải thực hiện hành vi hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản.
Trong vụ việc trên, người tài xế sinh năm 1991 (33 tuổi) đã có hành vi hủy hoại tài sản là bánh xe bus.
b. Về mặt khách thể
Tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản xâm phạm trực tiếp đến quyền sở hữu tài sản của tổ chức/cá nhân. Theo Hội đồng định giá tài sản tố tụng hình sự quận Bắc Từ Liêm xác định hành vi của người tài xế đã gây thiệt hại tài sản là 18 triệu đồng. Tuy nhiên, trong giới hạn phạm vi thông tin đại chúng, không thể xác định được chiếc xe bus còn những bộ phần nào khác bị thiệt hại nữa hay không?
c. Về mặt khách quan
Người phạm tội đã thực hiện những hành vi nguy hiểm cho xã hội và gây thiệt hại đến tài sản. Trong vụ việc trên, tài xế đã có hành vi khi xe bus vừa vào trạm, thời điểm có đông người lên xuống để tiến lên chặn đầu xe và thực hiện hành vi lấy sống dao gõ vào cửa kính chắn gió và dùng dao quắm chém 2 nhát vào lốp xe trước, mức độ thiệt hại về tài sản (hậu quả xảy ra) được xác định là 18 triệu đồng. Tuy nhiên theo thông tin hiện có, khó có thể xác định tại thời điểm gây án chiếc xe bus sau khi bị đâm có còn di chuyển được hay không? Bề mặt của lốp xe bị trầy xước/thủng lốp như thế nào? Do đó, chưa thể đánh giá được mức độ hư hại cụ thể của tài sản.
d. Về mặt chủ quan
Người phạm tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản xuất phát từ nhiều động cơ khác nhau như: để trả thù, ghen tuông,… Mặc dù động cơ không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành nhưng có ý nghĩa trong việc xác định tính chất, mức độ nguy hiểm của tội phạm.
Trong vụ việc trên, người tài xế đã cố ý đuổi theo, chặn đầu xe và phân bua với tài xế xe bus. Rõ ràng, đây là hành vi có thể gây nguy hiểm cho những người đi đường, thậm chí chính bản thân tài xế và người con gái.
2. Lưu ý về hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản
Người tài xế trong sự việc trên vì một phút bốc đồng, nóng giận đã có hành vi tác động vào tài sản thuộc sở hữu của người khác, làm cho tài sản mất giá trị sử dụng, gây thiệt hại 18 triệu đồng. Theo đó, cơ quan điều tra có đủ cơ sở để khởi tố nam tài xế về tội hủy hoại tài sản theo điều 178 BLHS và có thể bị định tội theo khung hình phạt tại khoản 1 Điều 178 BLHS phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
“Tôi chỉ biết khóc, nói bố xin lỗi con, mong con tha lỗi cho bố” – nam tài xế mắt đỏ hoe chia sẽ khi bị dính vào vòng lao lý. Có thể thấy, sự việc trên đã gây nhiều phẫn nộ trong dư luận những ngày qua, tuy nhiên cũng chỉ vì một phút nông nổi, không kiểm soát mình mà người tài xế đã gây ra sự việc đáng tiếc, ân hận không thể ở bên con gái và gia đình. Hành vi trên của nam tài xế đã phải chịu hình phạt nghiêm minh của pháp luật và cũng là tiếng chuông nhắc nhở mỗi người trong việc kiểm soát cảm xúc trước mọi tình huống bất trắc, không như ý của cuộc sống.
Phương Thy
***
Bài viết này nhằm mục đích cung cấp thông tin và phổ biến quy định pháp luật, không nhằm thay thế cho bất kỳ ý kiến/nhận định pháp lý chuyên sâu nào trong bất kỳ vụ việc cụ thể nào. Trường hợp cần được tư vấn chi tiết hơn về các vấn đề liên quan, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua thông tin bên dưới:
CÔNG TY LUẬT TNHH LEGAL HOUSE & PARTNERS
Email: support@legalhouse.vn
Điện thoại: 0918103030
Địa chỉ: Số 2 Tôn Đức Thắng, Phường Bến Nghé, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
